Mistige morgens, wat een serene sfeer hangt er dan in de tuin. Mooi om dit eerste jaar hier te ervaren hoe de tuin in elk jaargetijde verandert.

Een kort maar krachtig interview met Carrie Preston in het winternummer van Onze Eigen Tuin. Thema: chaos en orde. In twee pagina’s legt Carrie uit hoe ze werkt. En ik weet weer precies waarom ik het zo heerlijk vind met haar aan onze beplantingsplannen te werken: ze maakt weliswaar een schets van de beplanting op papier (na intensief samen breinstormen), maar laat tijdens het uitzetten de omgeving bepalen hoe de beplanting er uiteindelijk uitziet. Dat zorgt voor een heel natuurlijke uitstraling, alsof alles op zijn plaats is gevallen.

In de achtertuin is door de vorige eigenaren een ‘vierkantemeterbak’ geplaatst. Er staan wat tuinkruiden in (peterselie), aardbeien en er is een mengsel bloemen gezaaid. Het kaasjeskruid heeft het erg goed gedaan en heeft tot in november gebloeid. Leuke verrassing!

Een prachtige herfstdag, zonnig en zelfs hier aan zee vrijwel windstil. Een mooi moment om blad te harken! Matthé is in zijn element. Hier en daar zijn de eenjarigen nog in bloei, niet geveld door de vorst van de afgelopen nachten.

Eén van de eerste dingen die we onderhanden hebben genomen is de stoep achter het huis. Niet alleen vonden we die niet goed in verhouding met het huis (te smal), ook lag hij verkeerd, waardoor regenwater regelmatig het huis binnenliep en balkenvloer en muren nat werden. Dat is nu verholpen: de stoep is opnieuw opgemetseld. Vandaag werden de natuurstenen platen gelegd. Een nauwkeurig werkje. Wat wordt het mooi!

Gisteravond een hartstikke leuke en interessante lezing over Dahlia’s van Brian Kabbes voor Groei&Bloei NO-Friesland. In de auto op weg ernaartoe constateerden wij dat we ‘natuurlijk al wel weer te laat zouden zijn’ met het uitgraven en schoonmaken van de knollen om ze vervolgens in de kelder te laten overwinteren. Maar Brian stelde ons gerust: Dahlia’s moeten bovengronds echt goed afsterven alvorens je ze laat starten met de winterslaap. Zijn advies: ‘Rooien rond Sinterklaas. Heeft het dan nog niet echt gevroren, wacht dan tot de Kerst’. Wij leunen dus nog even rustig achterover en wachten de eerste echt koude nacht af. De foto’s hieronder zijn van half oktober en nog steeds bloeien de planten door!

Wat heerlijk om zo laat in het seizoen nog bloemen in de tuin te hebben. En wat voor bloemen! Salvia guaranitica ‘Black and Blue’ blijf ik met Salvia uliginosa toch wel de mooiste Salvia vinden. De naam zegt niets teveel: de zwarte kelkjes zorgen ervoor dat het blauw eruit knalt. Donker en helder. We hebben op De Goudbek nu één plant, een stek uit De Pullenhof, onze vorige tuin. Daar hebben we gemerkt dat Salvia B&B de Nederlandse winter goed kan doorstaan in de volle grond. We hopen dat dat ook in Friesland gaat lukken. Volgend jaar willen we zeker meer van deze schoonheid aanplanten (alleen nog even bedenken waar dan precies).

Vanmiddag woonde ik de opening bij van de foto-expositie van de Friese fotograaf Johannes Bosgra. Hij exposeert zijn werk tot en met 5 januari 2020 in de Schierstins in Veenwouden (FR).

Johannes is een nazaat van de boomkwekers Bosgra, die eind negentiende eeuw o.a. de tuinontwerper Roodbaard en ook Gerrit Vlaskamp van hun ‘groen’ voorzagen. Dat we nu, 150 jaar later, weten wat er in de tuinen allemaal werd aangeplant, is te danken aan de zorgvuldige administratie van Bosgra. Zo weten we ook wat er ooit is aangeplant in onze tuin in Ternaard.

De serie ‘Trees’ in de expositie is geïnspireerd op de Bosgra-bomen die in hun monumentale schoonheid nog steeds in vele tuinen in Noord-Nederland zijn te vinden. Maar gezien hun leeftijd verdwijnen zij langzaam uit het landschap. Dat is ook in onze tuin terug te zien. Van de lange lijst van Bosgra uit 1868 zijn alleen nog een paar schitterende fruitbomen over en natuurlijk onze Goudes. De conditie van de bomen baart ons zorgen: verwaarlozing en in onze ogen ondeskundige snoei hebben de bomen geen goed gedaan. Met name onze Goudes, die hoog boven de pastorie uittorent, is er slecht aan toe. We hopen hem nog een tijdje voor onze tuin te behouden, want o, o, wat is hij mooi! Ook in het donker!